ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ (ਰਾਘਵ) : ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਐੱਸ. ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚੀਨ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਸਰਹੱਦੀ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਜਾਰੀ ਤਣਾਅ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬਾਕੀ ਰਹਿੰਦੇ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰੇਗਾ। ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਜਿੱਥੋਂ ਤੱਕ ਚੀਨ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਸਬੰਧਾਂ ਦਾ ਸਵਾਲ ਹੈ, ਇਹ ਲੰਬੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ। ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ, ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਸਾਡੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਚੀਨ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕੀਤੀ। ਅਸੀਂ ਫਰੰਟ ਲਾਈਨਾਂ ‘ਤੇ ਫੌਜਾਂ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਤਣਾਅ ਪੈਦਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਮੋਰਚਿਆਂ ‘ਤੇ ਤਾਇਨਾਤੀ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਹੱਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਤਣਾਅ ਬਣਿਆ ਰਹੇਗਾ। ਜੇਕਰ ਤਣਾਅ ਹੋਵੇਗਾ ਤਾਂ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦੂਜੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣਗੇ।
ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਗਲੋਬਲ ਮੈਨੂਫੈਕਚਰਿੰਗ ‘ਚ ਚੀਨ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਲਗਭਗ 31-32 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਇਸ ਲਈ ਹੋਇਆ ਕਿਉਂਕਿ ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਪੱਛਮੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਪਾਰ ਨੇ ਆਪਸੀ ਹਿੱਤਾਂ ਲਈ ਚੀਨ ਨਾਲ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰਨਾ ਚੁਣਿਆ। ਅੱਜ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਜੋ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਖਪਤ ਜਾਂ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਚੀਨ ਤੋਂ ਸੋਰਸਿੰਗ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ।
