ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰੇਲਵੇ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਜੀਵਨ ਰੇਖਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਰ ਰੋਜ਼ ਲੱਖਾਂ ਯਾਤਰੀ ਰੇਲਵੇ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦਾ ਲਾਭ ਉਠਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਇੱਕ ਵਾਰ ਰੇਲਗੱਡੀ ਰਾਹੀਂ ਸਫ਼ਰ ਕੀਤਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਲਈ ਰੇਲਗੱਡੀ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਨੂੰ ਰੇਲਵੇ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰ ਜਾਣ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਯਾਤਰੀ ਸਫ਼ਰ ਦੌਰਾਨ ਵੱਡੀ ਮੁਸੀਬਤ ਵਿੱਚ ਫਸ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਰੇਲਗੱਡੀ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਬੇ-ਟਿਕਟ ਯਾਤਰੀਆਂ ਲਈ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਿਯਮ ਹਨ (ਬਿਨਾਂ ਟਿਕਟ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ)। ਹਰ ਰੋਜ਼ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਯਾਤਰੀ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਬਿਨਾਂ ਟਿਕਟ ਸਫ਼ਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਰੇਲਵੇ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਆਰਥਿਕ ਨੁਕਸਾਨ ਝੱਲਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਅਜਿਹੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਫੜਨ ਲਈ ਰੇਲਵੇ ਵੱਲੋਂ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਚੈਕਿੰਗ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਵੀ ਚਲਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਬੇ-ਟਿਕਟ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੇ ਨਿਯਮ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਰੇਲਵੇ ਹੇਠਲੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੀ ਟਿਕਟ ਲੈ ਕੇ ਉੱਚ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਤੋਂ ਜੁਰਮਾਨਾ ਵੀ ਵਸੂਲਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨਾ ਵੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਜੁਰਮ ਹੈ।
ਭਾਰੀ ਜੁਰਮਾਨਾ ਭਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਕਈ ਅਜਿਹੇ ਯਾਤਰੀ ਹਨ ਜੋ ਬਿਨਾਂ ਟਿਕਟ ਸਫਰ ਕਰਨ ਲਈ ਟਰੇਨ ‘ਚ ਸਵਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਰੇਲਵੇ ਅਜਿਹੇ ਯਾਤਰੀ ਤੋਂ ਭਾਰੀ ਜੁਰਮਾਨਾ ਵਸੂਲਦਾ ਹੈ। ਫੜੇ ਜਾਣ ‘ਤੇ ਪੂਰੀ ਯਾਤਰਾ ਦੇ ਕਿਰਾਏ ਦੇ ਨਾਲ ਟਿਕਟ ਦਾ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਚਾਰ ਗੁਣਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਵਸੂਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਤੁਹਾਨੂੰ 6 ਮਹੀਨੇ ਤੱਕ ਦੀ ਜੇਲ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਬਿਨਾਂ ਟਿਕਟ ਸਫਰ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਵੱਡੀ ਮੁਸੀਬਤ ‘ਚ ਪੈ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਟਵਿੱਟਰ ਹੈਂਡਲ ਰਾਹੀਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਨਿਯਮ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵੈਧ ਟਿਕਟ ਨਾਲ ਹੀ ਰੇਲਗੱਡੀ ‘ਚ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜਿਸ ਕਲਾਸ ਦੀ ਟਿਕਟ ਲਈ ਗਈ ਹੈ, ਉਸ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਫਰ ਕਰੋ।
रेल यात्रा के दौरान हमेशा वैध टिकट अपने पास रखें और कभी भी अनाधिकृत रूप से आरक्षित डिब्बे में प्रवेश न करें, यह एक दंडनीय अपराध है। pic.twitter.com/CHa95h0CVz
— Ministry of Railways (@RailMinIndia) February 14, 2022
ਕਈ ਵਾਰ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਯਾਤਰੀ ਲੋਅਰ ਕਲਾਸ ਦੀ ਟਿਕਟ ਲੈ ਕੇ ਹਾਈ ਕਲਾਸ ਵਿਚ ਸਫਰ ਕਰਨ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ ਜਨਰਲ ਕਲਾਸ ਦੀ ਟਿਕਟ ਲੈ ਕੇ ਸਲੀਪਰ ਕਲਾਸ ਵਿਚ ਚਲੇ ਗਏ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨਾ ਕਾਨੂੰਨੀ ਜੁਰਮ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਕਲਾਸ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਜਿਸ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਟਿਕਟ ਲਈ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਉੱਚੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਸਫਰ ਕਰਦੇ ਫੜੇ ਗਏ ਤਾਂ ਉਸ ਤੋਂ 500 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਵਸੂਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਰੇਲਵੇ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
