ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ (ਰਾਘਵ) : ਕੋਲਾ ਮਾਈਨਿੰਗ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸਟੀਲ ਕੈਪਸੂਲ ਤਕਨੀਕ ਅਪਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਗਿੱਲ ਨੂੰ ਮਰਨ ਉਪਰੰਤ ‘ਬੰਗਲਾ ਗੌਰਵ ਸਨਮਾਨ-2024’ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਗਿੱਲ ਦੇ ਸਪੁੱਤਰ ਡਾ.ਸਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਗਿੱਲ ਨੇ ਅੱਜ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿਖੇ ਹੋਏ ਸਮਾਗਮ ਦੌਰਾਨ ਇਹ ਐਵਾਰਡ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਡਾ: ਸਰਪ੍ਰੀਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਜਾਨ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਬਹਾਦਰੀ ਵਾਲੀ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹੋਰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਹੈ। ਗਿੱਲ ਨੇ 1989 ਵਿੱਚ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਬਦਨਾਮ ਰਾਣੀਗੰਜ ਕੋਲਾ ਖਾਨ ਘਟਨਾ ਵਿੱਚ ਕੋਲਾ ਖਾਨ ਵਿੱਚ ਫਸੇ 65 ਕੋਲਾ ਖਾਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਈ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਾਈਨਰਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਕੈਪਸੂਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ, ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਹਰ ਕੋਈ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਦਾ ਬਾਹਰ ਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਗਿੱਲ ਨੂੰ ਵਧੀਕ ਮੁੱਖ ਮਾਈਨਿੰਗ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਵਜੋਂ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜਾਂ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਗਿੱਲ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਸਾਹਸੀ ਕਾਰਨਾਮਿਆਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪੁਰਸਕਾਰ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ ਮਿਲੇ। ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਅਭਿਨੇਤਾ ਅਕਸ਼ੈ ਕੁਮਾਰ ਦੀ ਬਾਇਓਪਿਕ ਮਿਸ਼ਨ ਰਾਣੀਗੰਜ ਗਿੱਲ ਦੇ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਬਹਾਦਰੀ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ‘ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਸੀ। ਗਿੱਲ ਨੇ 1961 ਅਤੇ 1965 ਦਰਮਿਆਨ ਧਨਬਾਦ (ਝਾਰਖੰਡ) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੰਸਥਾ, ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ/ਇੰਡੀਅਨ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਮਾਈਨਜ਼ (IIT-ISM) ਵਿੱਚ ਮਾਈਨਿੰਗ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ। 33 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਕਰੀਅਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਕੋਲ ਇੰਡੀਆ ਲਿਮਟਿਡ ਦੀ ਸਹਾਇਕ ਕੰਪਨੀ, ਭਾਰਤ ਕੋਕਿੰਗ ਕੋਲ ਲਿਮਿਟੇਡ, ਧਨਬਾਦ ਤੋਂ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ (ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਬਚਾਵ) ਵਜੋਂ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਇਆ।
ਉਸ ਨੂੰ ਨਵੰਬਰ 1991 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੁਆਰਾ “ਸਰਵੋਤਮ ਜੀਵਨ ਰਕਸ਼ਾ ਪਦਕ” ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਨਵੰਬਰ 2019 ਵਿੱਚ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ 550ਵੇਂ ਗੁਰੂ ਪਰਵ ਸਮਾਗਮਾਂ ਮੌਕੇ ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਗਿੱਲ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ 550 ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਜੋਂ ਸਨਮਾਨਿਤ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਬਹਾਦਰੀ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਮਜੀਠਾ ਰੋਡ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਚੌਕ ਦਾ ਨਾਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।