ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ (ਨੇਹਾ): ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ 2024 ‘ਚ ਕੁੱਲ 121 ‘ਅਣਪੜ੍ਹ’ ਉਮੀਦਵਾਰ ਖੜ੍ਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਹ ਸਾਰੇ ਹਾਰ ਗਏ ਸਨ। ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਆਫ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਰਿਫਾਰਮਜ਼ (ਏ.ਡੀ.ਆਰ.) ਦੇ ਇਕ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਵਿਚ ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ। ਏਡੀਆਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਰੇ 121 ਉਮੀਦਵਾਰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਚੋਣ ਹਲਫ਼ਨਾਮਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ‘ਅਨਪੜ੍ਹ’ ਦੱਸਿਆ ਸੀ, ਉਹ ਚੋਣ ਹਾਰ ਗਏ ਹਨ। ਨਤੀਜਿਆਂ ‘ਚ 293 NDA ਅਤੇ 233 ਸੀਟਾਂ ਵਿਰੋਧੀ ਗਠਜੋੜ ਭਾਰਤ ਦੇ ਖਾਤੇ ‘ਚ ਆ ਗਈਆਂ ਹਨ।
ਇਸ ਚੋਣ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਸੰਸਥਾ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੇ ਲਗਭਗ 105 (19 ਫੀਸਦੀ) ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਵਿਦਿਅਕ ਯੋਗਤਾ 5ਵੀਂ ਤੋਂ 12ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦੱਸੀ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਨਵੇਂ ਚੁਣੇ ਗਏ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 420 ਜਾਂ 77 ਫੀਸਦੀ ਨੇ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹੋਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਜਾਂ ਉੱਪਰ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਏਡੀਆਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 17 ਨਵੇਂ ਚੁਣੇ ਗਏ ਲੋਕ ਸਭਾ ਮੈਂਬਰ ਡਿਪਲੋਮਾ ਹੋਲਡਰ ਹਨ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਮੈਂਬਰ ‘ਸਿਰਫ਼ ਪੜ੍ਹੇ ਲਿਖੇ’ ਹਨ।
ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਅਨੁਸਾਰ ਦੋ ਜੇਤੂ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ 5ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੱਕ ਸੀ, ਜਦਕਿ ਚਾਰ ਨਵੇਂ ਚੁਣੇ ਗਏ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ 8ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੱਕ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 34 ਦੇ ਕਰੀਬ ਜੇਤੂ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਹਲਫ਼ਨਾਮਿਆਂ ਵਿੱਚ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 10ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੱਕ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅਜਿਹੇ 65 ਨਵੇਂ ਚੁਣੇ ਗਏ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ 12ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੱਕ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਪੀਆਰਐਸ ਲੈਜਿਸਲੇਟਿਵ ਰਿਸਰਚ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਹਿਲੀ ਲੋਕ ਸਭਾ ਤੋਂ 11ਵੀਂ ਲੋਕ ਸਭਾ (1996-98) ਤੱਕ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਡਿਗਰੀਆਂ ਵਾਲੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦਾ ਅਨੁਪਾਤ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਨਵੀਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ 5 ਫੀਸਦੀ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਕੋਲ ਡਾਕਟਰੇਟ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 3 ਔਰਤਾਂ ਹਨ। ਪੀਆਰਐਸ ਦੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸਭਾ ਲਈ ਚੁਣੇ ਗਏ 543 ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਸੇਵਾ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਕਿੱਤਾ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। 18ਵੀਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੇ ਕਰੀਬ 7 ਫੀਸਦੀ ਮੈਂਬਰ ਵਕੀਲ ਹਨ ਅਤੇ 4 ਫੀਸਦੀ ਡਾਕਟਰੀ ਪੇਸ਼ੇ ਤੋਂ ਹਨ।