ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਕੌਣ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ । ਫ਼ਸਲ ਦਾ ਸਹੀ ਭਾਅ ਨਾ ਮਿਲਣਾ, ਜ਼ਮੀਨ ਉਪਜਾਊ ਨਾ ਹੋਣਾ, ਖਾਦਾਂ ਦੀਆਂ ਵਧਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ। ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹਨ ਜੋ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦਿੰਦੇ। ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਇੱਕ ਖਬਰ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਤੋਂ ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਦੀ ਹਾਲਤ ਬਿਆਨ ਕਰਦੀ ਹੈ |
ਖ਼ਬਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ 58 ਸਾਲਾ ਕਿਸਾਨ ਰਾਜੇਂਦਰ ਤੁਕਾਰਾਮ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਸੋਲਾਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ‘ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 70 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦਾ ਸਫਰ ਤੈਅ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਯਾਤਰਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮਾਰਕੀਟ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਮੰਡੀ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚੇ। ਤੁਕਾਰਾਮ ਦੇ ਪਿਆਜ਼ ਦੀ ਕੀਮਤ 1 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਸੀ। 512 ਕਿਲੋ ਪਿਆਜ਼ ਵੇਚਣ ਅਤੇ ਵਾਹਨ ਦੇ ਕਿਰਾਏ ਅਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਕਾਰਾਮ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ 2 ਰੁਪਏ 49 ਪੈਸੇ ਮਿਲੇ ਹਨ।
ਚੈੱਕ ਦੇਣ ਤੋਂ 15 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਬੈਂਕ ਤੋਂ ਕੈਸ਼ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ‘ਪੈਸੇ’ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ 2 ਰੁਪਏ 49 ਪੈਸੇ ਦਾ ਇੱਕ ਗੋਲ ਅੰਕੜਾ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਤੁਕਾਰਾਮ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ 2 ਰੁਪਏ ਮਿਲੇ। ਹੁਣ ਜੇਕਰ ਤੁਕਾਰਾਮ ਇਸ ਪੈਸੇ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਵਪਾਰੀ ਤੋਂ ਚੈੱਕ ਲੈ ਕੇ ਬੈਂਕ ਜਾਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਪਰ, ਤੁਕਾਰਾਮ ਨੇ ਪਿਆਜ਼ ਲਈ ਇਹ ਬਾਕੀ ਪੈਸੇ ਲੈਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਤੁਕਾਰਾਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ,”ਪਿਛਲੇ 3-4 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬੀਜਾਂ, ਖਾਦਾਂ ਅਤੇ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦੁੱਗਣੀਆਂ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਸਾਲ, ਮੈਂ ਸਿਰਫ 500 ਕਿਲੋ ਪਿਆਜ਼ ਉਗਾਉਣ ਲਈ ਲਗਭਗ 40,000 ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕੀਤੇ। ਮੇਰਾ ਪਿਆਜ਼ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ 1 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਵਿਕ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਟਰਾਂਸਪੋਰਟੇਸ਼ਨ ਖਰਚਿਆਂ ਸਮੇਤ 512 ਰੁਪਏ, ਲੋਡਿੰਗ ਖਰਚਿਆਂ ਵਿੱਚ 509.50 ਰੁਪਏ ਕੱਟੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ।
ਤੁਕਾਰਾਮ ਤੋਂ ਪਿਆਜ਼ ਖਰੀਦਣ ਵਾਲੇ ਵਪਾਰੀ ਨਸੀਰ ਖਲੀਫਾ ਨੇ 2 ਰੁਪਏ ਦੇ ਪੋਸਟ ਡੇਟਿਡ ਚੈੱਕ ਦਾ ਕਾਰਨ ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ,”ਅਸੀਂ ਚੈੱਕਾਂ ਅਤੇ ਰਸੀਦਾਂ ਦੇਣ ਦੀ ਪੂਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਕੰਪਿਊਟਰਾਈਜ਼ਡ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਕਾਰਾਮ ਨੂੰ ਪੋਸਟ-ਡੇਟਿਡ ਚੈੱਕ ਮਿਲ ਗਿਆ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਘੱਟ ਮੁੱਲ ਵਾਲੇ ਚੈੱਕ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।”
ਨਸੀਰ ਖਲੀਫ਼ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਵਾਰ ਤੁਕਾਰਾਮ ਘਟੀਆ ਕੁਆਲਿਟੀ ਦਾ ਪਿਆਜ਼ ਲੈ ਕੇ ਆਏ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਵੀ ਖਰੀਦਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ। ਇਸੇ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਆਜ਼ ਦੀ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਕੀਮਤ ਲਗਾਈ ਗਈ ਹੈ।
