ਧਨਤੇਰਸ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹਰ ਸਾਲ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਪੱਖ ਦੀ ਤ੍ਰਯੋਦਸ਼ੀ ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਧਨਤੇਰਸ 23 ਅਕਤੂਬਰ ਦਿਨ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸ਼ੁਭ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸੋਨੇ ਜਾਂ ਚਾਂਦੀ ਦੀ ਕੋਈ ਵੀ ਧਾਤੂ ਖਰੀਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜੋ ਬਹੁਤ ਲਾਭਕਾਰੀ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਧਨਤੇਰਸ ‘ਤੇ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕਿਉਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਧਨਤੇਰਸ ‘ਤੇ ਕਿਉਂ ਖਰੀਦਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਸੋਨਾ?
ਮਿਥਿਹਾਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਗਵਾਨ ਧਨਵੰਤਰੀ ਸਮੁੰਦਰ ਮੰਥਨ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਕਲਸ਼ ਲੈ ਕੇ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਏ ਸਨ। ਉਸ ਸਾਗਰ ਮੰਥਨ ਤੋਂ ਮਾਂ ਲਕਸ਼ਮੀ ਵੀ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਭਗਵਾਨ ਧਨਵੰਤਰੀ ਨੂੰ ਮਾਤਾ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦਾ ਭਰਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਗਵਾਨ ਧਨਵੰਤਰੀ ਨੂੰ ਸਿਹਤ, ਉਮਰ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸਨੂੰ ਪਿੱਤਲ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਪੀਲਾ ਰੰਗ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਹੈ।
ਇਸ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ, ਧਨਤੇਰਸ ਦੇ ਦਿਨ, ਭਗਵਾਨ ਧਨਵੰਤਰੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸੋਨੇ ਜਾਂ ਪਿੱਤਲ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਜਾਂ ਗਹਿਣੇ ਖਰੀਦਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਵਧਦੀ ਹੈ। ਉਮਰ ਵਧਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਚੰਗੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਧਨਵੰਤਰੀ ਨੂੰ ਪਿੱਤਲ ਦੇ ਭਾਂਡੇ ਵਿੱਚ ਪਕਵਾਨ ਰੱਖ ਕੇ ਭੋਜਨ ਚੜ੍ਹਾਉਣਾ।
ਜਾਣੋ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਕਹਾਣੀ
ਧਨਤੇਰਸ ‘ਤੇ ਸੋਨਾ ਖਰੀਦਣ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਕਥਾ ਵੀ ਹੈ। ਇਸ ਅਨੁਸਾਰ ਉਸ ਨਾਮ ਦੇ ਰਾਜੇ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਸਰਾਪ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਵਿਆਹ ਦੇ ਚੌਥੇ ਦਿਨ ਮਰ ਜਾਵੇਗਾ। ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਸ ਦਾ ਵਿਆਹ ਹੋ ਗਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਕੋਈ ਹੱਲ ਸੋਚਿਆ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਵਿਆਹ ਦੇ ਚੌਥੇ ਦਿਨ ਨਾ ਸੌਣ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਰਾਤ ਜਾਗਦਾ ਰਿਹਾ। ਉਸ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨੇ ਘਰ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ‘ਤੇ ਸੋਨੇ-ਚਾਂਦੀ ਦੇ ਗਹਿਣੇ, ਹੀਰੇ-ਜਵਾਹਰਾਤ ਦੇ ਢੇਰ ਲਾ ਦਿੱਤੇ। ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਦੀਵੇ ਵੀ ਜਗਾਏ ਗਏ। ਉਹ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸੁਣਾਉਂਦੀ, ਕਹਾਣੀਆਂ ਸੁਣਾਉਂਦੀ ਅਤੇ ਗੀਤ ਗਾਉਂਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਨੀਂਦ ਨਾ ਆਵੇ।
ਜਦੋਂ ਪਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਸਮਾਂ ਆਇਆ ਤਾਂ ਯਮਰਾਜ ਸੱਪ ਦਾ ਰੂਪ ਲੈ ਕੇ ਉੱਥੇ ਪਹੁੰਚ ਗਏ। ਪਰ ਉਸਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਚਮਕਦਾਰ ਰੌਸ਼ਨੀ ਅਤੇ ਸੋਨੇ ਅਤੇ ਚਾਂਦੀ ਦੀ ਚਮਕ ਨਾਲ ਖਰਾਬ ਹੋ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਉਹ ਉਸਦੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ‘ਤੇ ਸੋਨੇ-ਚਾਂਦੀ ਦੇ ਢੇਰ ‘ਤੇ ਬੈਠਾ ਗੀਤ ਸੁਣਦਾ ਰਿਹਾ। ਜਦੋਂ ਸਵੇਰ ਹੋਈ ਤਾਂ ਉਹ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਦੀ ਜਾਨ ਲਏ ਬਿਨਾਂ ਹੀ ਯਮਲੋਕ ਚਲੇ ਗਏ।